>>انسیه اردوبادی ( پنج شنبه 90/11/13 :: ساعت 10:5 عصر)
متخصصان ارتوپدی در آمریکا ادعا کردهاند که عارضه اوستئوآرتریت یا همان التهاب مفصلی ـ استخوانی، در آینده قابل پیشگیری خواهد بود.
استئو آرتریت یا آرتروز یکی از رایج ترین بیماری ها در بین بزرگسالان است به طوری که آمارها حاکی از آنند که حدود 8 میلیون نفر از افراد در انگلستان، دچار آرتریت هستند. ابتلا به این بیماری در بین زنان بیش از مردان است و متاسفانه شیوع این عارضه در کشور ایران نیز قابل توجه است. از آن جهت که این بیماری سبب ایجاد درد و ناتوانی به علت تاثیر گذاری آن بر استخوان بالای ران ،زانو و ستون فقرات در سنین میان سالی و کهنسالی می شود آزار دهنده جلوه می کند. متاسفانه در حال حاضر، هیچ درمان موثری غیر از مسکن ها و در نهایت مکمل های بهبود دهنده مفاصل برای آرتریت وجود نداشته است.
بنابر مطالعات انجام گرفته، مشاهده شده که رژیم غذایی در جلوگیری از استئو آرتریت موثر است. سابق بر این، ارتباط بین وزن بدن و استئو آرتریت تشخیص داده شده بود به طوری که زیاد بودن وزن بدن یکی از علل اصلی استئو آرتریت به شمار می رود.
مطالعه ای که اخیرا در King"s College در لندن انجام شده است در نوع خود اولین بررسی است که نگاهی عمیق تر به الگوی غذایی و تاثیر آن بر بهبود و جلوگیری از استئو آرتریت داشته است، در این بررسی هزار خانم دوقلو که قبلا آنها هیچ علامتی از استئو آرتریت نداشتند انتخاب شدند و تحت بررسی قرار گرفتند. ابتدا عادات غذایی آنها با جزئیات توسط پرسشنامه غذایی جمع آوری شد و سپس به وسیله اشعه x از نواحی زانو، ستون فقرات و ران آنها عکس برداری شد.
نتایج این مطالعه نشان داد افرادی که برنامه غذایی سالم تری حاوی میوه و سبزی به خصوص مصرف بالای سیر داشتند در نواحی ران کمتر دچار استئو آرتریت شدند. به همین علت محتویات سیر توسط پژوهشگران، مورد بررسی قرار گرفت. پس از بررسی به این نتیجه دست یافتند که ماده ای به نام دی-آلیل –دی سولفید موجود در سیر به علت محدود کردن مقدار آنزیم تخریب کننده غضروف ها سبب پیشگیری از این بیماری می شود. البته مطالعات بعدی برای اثبات آن که مصرف بیشتر سیر می تواند این ماده را در غضروفها افزایش دهد، مورد نیاز می باشد.
- چه کسانی به این بیماری مبتلا می شوند؟
در اکثر موارد افراد میانسال و پیر مبتلا می شوند بطوریکه بطور متوسط بیشتر سن بالای 45 سالگی درگیر می شوند. بالای سن 55 سالگی احتمال ابتلای زنان بیشتر است و در کل میزان ابتلای زنان بیش از مردان است. این امر شاید به دلیل بیشتر نشستن زنان در وضعیتی است که زانوهای آنها خمیده است. ولی با اینحال افزایش سن سبب افزایش احتمال ابتلا به این بیماری میشود.
علایم شایع
خشکی و درد مفاصل از جمله کمردرد. تغییرات آب وهوا به خصوص سرما و رطوبت ممکن است درد ر افزایش دهند.
- محدودیت حرکت و کاهش انعطاف پذیری مفاصل مبتلا
- نبود قرمزی ، گرما یا تب همراه درگیری مفاصل (معمولاً)
- تورم مفاصل درگیر (گاهی ) به خصوص مفاصل انگشتان دست
- صدای ترق و تروق یا صدای ساییده شدن با حرکت مفصل مبتلا (گاهی )
بطور کلی علائم بروز این بیماری در افراد مختلف، متفاوت می باشد. اما این بیماری دارای یکسری علائم عمومی بوده که در ادامه به آنها اشاره خواهد شد. حتماً به خاطر داشته باشید از آنجایی که بیماریهای زیادی مشابه این بیماری وجود دارند، حتماً قبل از شروع درمان به پزشک مراجعه کنید زیرا نحوه درمان این بیماریها با هم متفاوت می باشد.
در اغلب موارد استئوآرتریت به آرامی گسترش می یابد. در ابتدا ممکن است با سفتی مفصلی خود را نشان دهد. درد ممکن است متوسط و گهگاهی باشد. در بعضی موارد این بیماری تا همین حد باقی می ماند، اما در بعضی دیگر ممکن است پیشرفت نموده و حتی در فعالیتهای روزمره فرد اختلال ایجاد کند و با راه رفتن یا انجام کارهای دیگر یا حتی در حین خواب دچار درد مفصلی شوند. گاهی فرد مبتلا ممکن است به یکباره دچار علائم التهابی قرمزی ، درد و تورم شود.
شایعترین علائم و نشانه های این بیماری شامل گرفتگی مفصلی بعد از استفاده بیش از حد یا عدم فعالیت در یک مدت نسبتاً طولانی ، سفتی مفصلی بعد از یک دوره استراحت که به تدریج با انجام فعالیت بهبود می یابد، خشکی صبحگاهی که معمولاً بعد از 30 دقیقه بهبودی می یابد، وجود درد ثانویه به ضعف عضلات احاطه کننده مفصل بعد از فعالیت، وجود درد مفصلی که در صبح ها کمتر بوده و در عصرها بعد از فعالیت روزانه تشدید می شود و اختلال در هماهنگی و وضعیت بدن در حین راه رفتن، ثانویه به درد و خشکی می باشد.
اگر این بیماری مفصل لگن را درگیر کند، ممکن است فرد دچار درد در رانها و قسمت داخلی پا و باسن شود، درد به زانوها و کناره های ران تیر بکشد و یا موجب لگنش در حین راه رفتن شود.
اگر آستئوآرتریت در زانو باشد ممکن است سبب بروز درد در حین حرکت زانوها، قفل کردن زانوهادر حین راه رفتن، درد در حین بالا و پائین رفتن از پله ها و ضعف عضلات بزرگ ران شود.
اگر در انگشتان رخ دهد می تواند منجر به درد و تورم مفاصل انگشتان، تشکیل خارهای استخوانی در فواصل انگشتان، قرمزی و حساسیت و تورم در مفاصل درگیر، افزایش اندازه مفاصل و اختلال در حرکت آن شود.
وجود این بیماری در پا منجر به درد و حساسیت در مفاصل قاعده انگشت شست پا و درد در حین راه رفتن با کفشهای پاشنه بلند می شود.
اگر این بیماری سبب درگیری ستون مهره ها شود، ممکن است سبب تخریب دیسکهای بین مهره ای شده یا اینکه منجر به خشکی و درد در گردن و کمر، ایجاد فشار بر روی اعصاب ستون
مهره ها، درد در گردن، شانه ، دست یا پشت کمر یا پاها ، ضعف و بی حسی در دستها و پاها بعلت تحت فشار قرار گرفتن اعصاب شود.
نکته عملی:
استئو آرتریت یکی از شایع ترین بیماری ها بویژه در زنان به شمار می رود که رژیم غذایی بر آن تاثیر گذار است. از آنجا که درمان این بیماری به جز مسکن ها و در نهایت مکمل های بهبود دهنده مفاصل نمی باشد، پیشگیری از بروز آن اهمت ویژه ای دارد. تغذیه سالم و از آن جمله مصرف سیر و مکمل های غذایی حاوی سیرمی تواند گامی موثر در جهت جلوگیری از استئو آرتریت به حساب آید.